آبزی پروری و سلامت غذایی مرتبط با آن چگونه امکان پذیر است؟

آبزی پروری و سلامت غذایی در سال های اخیر با توجه به سرعت پرورش آبزیان به یکی از  مباحث مهم در تغذیه سالم تبدیل شده است. آبزی پروری با سرعت زیاد در حال رشد است و اهمیت رشد جهانی آن به طور مستقیم با افزایش تقاضا و در نتیجه تلاش برای کم کردن فاصله بین عرضه و تقاضای محصولات تولید شده از ماهی در ارتباط است.  با پیشرفت و اکتشافات جدید در بخش شیلات در برخی مناطق و اقدام به تقویت و توسعه پرورش آبزیان، به ویژه در بین تولید کنندگان خرده پا، اقدامات و پیگیری های مستمر بهداشتی مورد تایید سازمان جهانی مرتبط با سلامت غذا، مانند سازمان خواربار جهانی (FAO)  و سازمان بهداشت جهانی (WHO) ضروری است.
به این ترتیب ارتباط مستمر با این تولیدکنندگان و در نتیجه زمینه لازم برای آگاهی دادن هر چه بیشتر به آنان به منظور تولید غذای سالم، فراهم می شود. بنابراین بررسی های سازمان خواربار جهانی حدود 90 درصد از تولیدات جهانی آبزیان در آسیا صورت می گیرد.  آبزی پروری و سلامت غذایی به طوری  مهم است که هم یک منبع غذایی سرشار از پروتئین فراهم می شود  و هم سلامت جامعه تضمین می گردد. از آنجا که گونه های با ارزش، منبع اصلی مبادلات خارجی هستند، پرورش آبزیان برای هدف های تجارتی، نقش مهمی را در اقتصاد بسیاری از کشورها بازی می کند. آبزی پروری و سلامت غذایی  میتواند در نهایت جامعه ای سالم و کار آمد را بوجود آورد.

آبزیان و سلامت آنها

ماهی ها و سخت پوستان یک منبع غذایی مناسب و سالم به شمار می آیند، اما محصولات تولید شده از آبزیان ممکن است  گاهی از نظر سلامت غذایی در صورت رعایت نکردن اصول دچار مشکل شود.  روش های گوناگونی برای پرورش ماهی وجود دارد؛ از پرورش متراکم تجارتی گرفته تا تولیدات پراکنده با حجم کم در نتیجه خطر های احتمالی برای بهداشت غذا بر اساس سیستم های پرورشی،  روش های مدیریت و محیط متفاوت اند. آبزی پروری و سلامت غذایی میتواند در اثر عواملی همچون روش های نامناسب پرورش آبزیان، آلودگی های محیطی، عادت های فرهنگی متفاوت در تهیه و مصرف غذا را مورد تهدید قرار دهند. هنگامی که پرورش آبزیان بخش مهم در تولید غذا به شمار می آید. ارزیابی مناسب و کنترل مسائل بهداشت غذایی به طور فزاینده ای اهمیت پیدا می کند.  بنابراین آبزی پروری و سلامت غذایی از اهمیت فراوانی بر خوردار است.

تمهیدات بین المللی مرتبط با سلامت غذایی و پرورش آبزیان

در سال 1993، سازمان بهداشت جهانی، یک گروه پژوهشی را برای کنترل آلودگی های ترماتودی قابل انتقال از راه غذا گرد هم آورد.  این گروه  اظهار  داشت که پرورش ماهی به طور مستمر  و به سرعت در عرصه اقتصادی جهانی در حال رشد است. مصرف تولیدات خام و خوب فرآوری نشده آبزیان، خالی از خطرهای بهداشتی نیست. استخرهای پرورش ماهی مکانی مناسب برای رشد عوامل بیماری زا است . با توجه به نبود خط مشی های بهداشتی یا توصیه های بهداشتی غذایی در زمینه پرورش آبزیان، سازمان بهداشت جهانی در همکاری با سازمان خواربار جهانی و شبکه ارتباطی مراکز آبزی پروری آسیا-اقیانوسیه، تصمیم گرفت یک گروه پژوهشی را تشکیل دهد که فقط بر روری مسائل بهداشت غذایی محصولات مرتبط با پرورش آبزیان کار کنند. بطوریکه آبزی پروری و سلامت غذایی یکی از الویت های این سازمان گردید.
در سال 1995 کنفرانس سازمان خواربار جهانی، آیین نامه ای بهداشتی برای مسئولان امور شیلات به منظور تولید غذای سالم و با کیفیت مطلوب، پیشنهاد کرد و در آن نیاز به استفاده ایمن و  موثر از غذا های مکمل، کودها، بارور کننده ها، داروهای مورد استفاده شیمی درمانی و دیگر مواد شیمیایی را به منظور رسیدن به هدف مطرح ساخت. از دولت ها خواسته شد تا از سلامت محصولات غذایی پرورشی و صید شده مطمئن شوند و تلاش بیشتری برای بهبود کیفیت این محصولات انجام دهند.

هدف های سازمان خواربارجهانی برای  آبزی پروری و سلامت غذایی

مرور اطلاعات موجود درباره خطرهای تهدید کننده سلامت غذایی در ارتباط با فرآورده های ماهی و سخت پوستان پرورشی  و صید شده؛
مشخص کردن تغییرات جغرافیایی و موقت در روش های پرورش آبزیان و تعیین اهمیت و شدت خطرهای احتمالی ناشی از عوامل شناخته شده مرتبط با سیستم های خاص پرورش آبزیان، نحوه عملکرد بعد از صید و الگوهای مختلف مصرف؛
ارزیابی امکانات در به کارگیری سیاست های مدیریت خطر به منظور کاهش یا حذف خطرهای احتمالی مرتبط با سیستم های پرورشی ماهی در ساحل، آب های لب شور، آب های شیرین داخلی با صیادی؛
توصیه به پیگیری برای مشخص کردن و طبقه بندی نیاز های شناسایی شده توسط گروه پژوهشی از قبیل نیازهای خاص برای فضاهای ساختمانی و کمک های مالی و فنی برای به کارگیری، نظارت و ارزیابی معیارهای سلامت غذایی